HİSOL ve LİZOL sistemleriyle konut veya işyeri satın alırken ya da bu sistemlerle yatırım yaparken akla gelebilecek bazı soruları aşağıda cevaplamaya çalıştık;
1- HİSOL / LİZOL satış modelleri Türk hukuk mevzuatında yer alıyor mu?
Evet; Türk Medeni Kanunu'nda, 'paylı mülkiyet' olarak HİSOL, 'intifa hakkı' olarak LİZOL satış modeli yer almaktadır.
2- HİSOL / LİZOL ile alınan gayrimenkulün tapu işlemleri nasıl oluyor? LİZOL'de tapu var mı?
Her iki modelde müşteri ve yatırımcı kendi tapularını alıyor; HİSOL'de hisse/pay oranları tapuda belirtilirken LİZOL'da müşterinin intifa/kullanım hakkının yazılı olduğu bir tapu hazırlanır ve taraflar bu tapuları alır.
3- HİSOL / LİZOL ile alınan gayrimenkul için kira/kullanım sözleşmesi tapuya şerh ediliyor mu?
Evet; HİSOL'de kira sözleşmesi tercihe bağlı olarak tapuya şerh olarak işlenebilir. LİZOL'da intifa/kullanım hakkı sözleşmesi zaten tarafar arasında imzalanmış ve tapuya takdim edilmiş olmalı.
4- HİSOL / LİZOL ile aldığım gayrimenkulü kendim kullanmasam, kiraya verebilir miyim?
Verebilirsiniz. Sadece, HİSOL ile satın alınmış gayrimenkulünüz için yatırımcı taraftan alt kiralama hakkını almış olmalısınız.
5- HİSOL / LİZOL ile alınmış gayirmenkulün varsa bina/site aidatı kime ait olacak?
Gayirmenkulü kullanan, aidatı da ödeyecektir.
6- HİSOL / LİZOL ile alınacak gayrimenkul için müşterinin ödeyeceği tutar için banka kredisi alınabilir mi?
HİSOL sisteminde kredilendirme mümkündür ancak banka muhtemel mülkün tamamına ipotek koymak isteyecektir ki bu durumda yatırımcının muvafakatı gerekli olur. LİZOL sisteminde müşteri 'kullanın hakkı' alacağı için bankaların bu alanda kredilendirme hizmeti bulunmuyor.
7- LİZOL'da kullanım hakkı dolunca nasıl bir yol izlenecek?
Müşteri, sözleşmede belirtilen kullanım süresi dolunca gayrimenkulü boşaltmalıdır.
8- HİSOL / LİZOL ile alınmış gayrimenkulde zorunlu tadilat (dekorasyon harici) masrafları, bina/site demirbaş ve sair giderleri kim ödeyecek?
HİSOL'da, hem müşteri hem de yatırımcı ilgili masrafları hisseleri oranında paylaşır. LİZOL'da, müşteri binayı/bağımsız bölümü aynen aldığı gibi iade etmek zorundadır ki bu çerçevede gerekli tadilat masraflarını karşılar & bina/site demirbaş ve sair giderleri, kuru mülkiyet sahibi yatırımcı olduğundan, yatırımcı bu tür giderleri üstlenir.
9- HİSOL / LİZOL ile satın alınmış bir gayrimenkulün satışı nasıl olacak?
HİSOL'da taraflar öncelikle bir birlikte satın alma sözleşmesi imzalayacağından, bu sözleşmede olası 3. taraflara kiralama ve satış detayları yer alacak; özetle, taraflardan birisinin bir satış talebi olduğunda diğer tarafa belirli bir süre ön alım hakkı tanıyacak. LİZOL'da kuru mülkiyet yatırımcıya ait olacağı için istediği bir zamanda satış gerçekleştirebilir, böyle bir durumda dahi müşterinin intifa/kullanım hakkı zarar görmez sadece arsa kirasını ödeyeceği kişi/kurum değişmiş olur. Müşteri LİZOL'daki intifa/kullanım hakkının satışını, yatırımcının onayıyla yapabilir.
